Ez diezazutela gezurrik esan: ezagutu egiaztatzeko plataforma eta tresna onenak
Gero eta sarriago hedatzen dira Internet bidez fake news-ak, erabiltzaileei informazioa kentzeko, iruzur egiteko eta manipulatzeko, pertsona edo erakunde jakin batzuei ospea kentzeko edo babesa emateko, edo helburu ekonomikoak dituzten klikak lortzeko. Bideoez ari bagara, deep fakes lirateke, ikusleari sinetsarazteko pertsona batek benetan gertatu ez diren adierazpen edo ekintza batzuk egiten dituela.
Adimen artifizialaren erabilerak eta haren egiantzekotasunak zaildu egiten dute askotan gezur horiek identifikatzea. Nola jakin dezakegu, orduan, informazio bat egiazkoa ala gezurrezkoa den? Garrantzitsua da beti informazioaren iturria egiaztatzea; konfiantzazko iturri bat baino gehiago kontsultatzea; jatorrizko URLak aztertzea; albiste osoa irakurtzea; pertsonei buruzko informazioa bilatzea eta sen ona aplikatzea.
Egiaztatze-tresna lagungarriak ere badaude:
Albisteak egiaztatzeko plataformak:
Argazkien analisia:
- InVidVerificationPlugin
Irudiak eta bideoak egiaztatzeko eta alderantziz bilatzeko Chrome-ko eta Firefox-eko luzapena - Google Irudiak
Google-ko irudiak alderantziz bilatzea - TinEye
Lehenengo agerpenaren datua eskaintzen duen alderantzizko irudi-bilatzailea - ImageForensic
Aldaketa digitalak hautemateko - Diffchecker
Bi irudi konparatzeko
Bideoen analisia:
- AzureVideoAnalyzer
Aurpegiak identifikatzeko, kapturak egiteko eta alderantzizko bilaketak egiteko aukera ematen du - Microsoft-en Video Authenticator Tool
Manipulazio-arrastoak detektatzen laguntzen du - RealityDefender
Irudi, bideo, audio eta testuetan deep fakes izenekoak detektatzeko - Sentinel
Adimen artifizialean oinarritutako faltsutzeak detektatzeko
Zibersegurtasunaren Institutu Nazionalak (INCIBE) zenbait pista ezagutarazi ditu hauek identifikatzeko:
- fake news (albiste faltsuak): https://www.incibe.es/sites/default/files/images/concienciacion/imagen-como-identificar-fake-news.jpg
- Deep fakes (bideo faltsuak): https://www.incibe.es/sites/default/files/images/concienciacion/imagen-pistas-detectar-deepfake.jpg
Ez partekatu lehenago kontrastatu gabe, gezurrak ez zabaltzeko, eta, gezur bat aurkitzen baduzu, partekatu zure esperientziak gainerako erabiltzaileekin #DesmontandoBulos traola erabiliz.